انواع لوله ازمایشگاهی

لوله آزمایش (به انگلیسی: test tube) یا لوله کشت (به انگلیسی: culture tube) یا لوله نمونه (به انگلیسی: sample tube) یکی از ابزارهای متداول آزمایشگاهی است که در بیشتر آزمایشگاه‌های شیمی یافت می‌شود.این وسیله که از شیشه یا پلاستیک شفاف ساخته می‌شود به شکل یک لوله بلند است که از یک سر باز و از سر دیگر بسته و به صورت محدب است.لوله‌های آزمایشگاهی بزرگتر که برای جوشاندن مایعات استفاده می‌شود به لوله جوش معروف است.برخی از انواع لوله‌ها به نام لوله‌های مخروطی معروف هستند که این لوله‌ها بیشتر برای سانتریفوژ استفاده می‌شوند.

 

 

لوله های جمع آوری کننده سرم خون

سرم بخش مایع خون پس از لخته شدن می باشد. در واقع سرم فاقد پروتئین های انعقادی می باشد. لوله های جمع آوری سرم خون قادر به جداسازی موثر سرم از سلول های خونی و فیبرین به کمک سانتریفیوژ می باشند و در نهایت سرم را بدون ورود هر گونه آلودگی در حین آماده سازی برای طیف گسترده ای از تست های معمول شیمیایی ، ایمونولوژی و سرولوژی آماده می کنند.

1-1- لوله های ساده (با درپوش قرمز)
لوله ساده به جمع آوری سرم برای تست های بیوشیمی، ایمونولوژی و سرولوژی کمک می کند. وظیفه اصلی این لوله ها جداسازی سلول های خونی و فیبرین با کمک سانتریفیوژ و به صورت طبیعی می باشد.

1-2-لوله های لخته زا (با درپوش قرمز)
لوله های لخته زا به جمع آوری سرم برای تست های بیوشیمی، ایمونولوژی کمک می کند. دیواره داخلی لوله با مواد لخته زا پوشش داده شده است که موجب لخته زایی پس از جمع آوری خون به داخل لوله می شود. مقدار مناسب ماده لخته زا باعث می شود تا در بهینه ترین زمان لخته زایی صورت بگیرد که این امر از همولیز خون نیز جلوگیری می کند. در نهایت با سانتریفیوژ سرم از سلول های خونی و فیبرین جدا شده وبرای انجام انواع تست ها ی مورد نظر آماده می شود.

 1-3-لوله های لخته زای ژل دار (با درپوش زرد)
این لوله ها به آماده سازی سرم با کیفیت بالا برای تست های بیوشیمی ، ایمونولوژی و سرولوژی کمک می کند. داخل لوله در قسمت انتهایی مقداری ژل وجود دارد که یک ماده خالص است و خواص فیزیکی و شیمیایی بسیار پایداری دارد. ژل یک واسط فیزیکی و شیمیایی پایدار بین سرم و خون است.در حین سانتریفیوژ نیروی وزنی به ژل وارد می شود که باعث کاهش ویسکوزیته ژل و جریان یافتن آن می شود .به دلیل داشتن دانسیته ما بین سلول های خونی و سرم در میان این دو قرار می گیرد. بدین ترتیب در صورت واژگون شدن لوله، خون با سرم مخلوط نمی شود.

 

لوله های سیتراته:

PROTHROMBIN TIME

PARTIAL THROMBOPLASTIN TIME

مورد استفاده : جلوگیری از لخته شدن خون هنگامی که پلاسما مورد نیاز است.

از این لوله برای تست انعقادخون استفاده میشود.در افرادی که داروی وارفارین مصرف می کنندPT و در افرادی که هپارین مصرف می کنند PTT وبیمارانی که داروی ضد انعقادی مصرف نمی کنند PT PTT بررسی می شود.

میزان خونی که برای این لوله باید گرفته شود توسط خط چین هایی روی لوله مشخص شده است ( 2cc ) رنگ لوله بر حسب سلیقه شرکت سازنده ( صورتی یا  بنفش ) تعیین می گردد  که معمولا صورتی رنگ است.

حداکثر تا یک دقیقه پس از خون‌گیری بایستی نمونه خون را با سیترات سدیم با واژگون‌کردن (inversion) لوله آزمایش مخلوط کرد. برای مثال برای تهیه 2 سی‌سی خون مقدار 2/0 سیترات با 8/1 سی‌سی خون به حجم 2 سی‌سی رسانیده می‌شود.

 

 

CELL BLOOD COUNT

 شمارش کامل  گویچه های خون

Hb, Hct, RBC count, WBC count, platelet MCV, MCH , RDW

MCV : عبارت است از حجم متوسط گلبول‌های قرمز.   

RDW :در واقع دامنه پراکندگی حجم RBC ها را به ما نشان می‌دهد.    

Mean Cell Hemoglobin : MCH  میانگین میزان RBC Hb ها را نشان می‌دهد.  

 Hb, Hct  : میزان هموگلوبین و هماتوکریت

مورد استفاده : جلوگیری از لخته شدن خون

از این لوله در تست های شمارش سلول های خونی(WBC , RBC, پلاکت و...) است. میزان خون مورد نیاز در این لوله 1سی سی است و رنگ ای لوله غالبا سبز می باشد.

 

ESR

سدیمانتاسیون

از این لوله برای آزمایشاتی که ما نیاز به بررسی سرعت ته نشین شدن خون ( گلبول های قرمز ) داریم استفاده می شود.میزان خون مورد نیاز روی لوله مشخص شده (2cc) و رنگ این لوله قرمز یا مشکی  یا زرد است.

 

---

لوله های غیر سیتراته

لوله کلات ( ساده )

CRP   = لخته شدن

برای اندازه گیری شیمی خون و املاح (پتاسیم ، سدیم  ، قند ، چربی و...) مورد استفاده قرار می گیرد.میزان خون مورد نیاز به نوع آزمایش و  Order پزشک بستگی دارد  و  یک لوله شیشه ای بدون رنگ است.
این لوله‌ها از پلی‌پروپیلن شفاف ساخته شده‌اند، یکبارمصرف می‌باشند و می‌توان از آن‌ها جهت نگهداری و انتقال انواع نمونه‌ها استفاده نمود. این لوله‌ها قابل اتوکلاو کردن و فریز نمودن بوده و در برابر اکثر اسیدها و مواد شیمیایی رایج در آزمایشگاه مقاوم هستند. لوله‌های آزمایش ساده در دو سایز متفاوت و به صورت با درب و بدون درب ارائه می‌شوند. درب این لوله‌ها از نوع فشاری می‌باشد

میزان خون مورد نیاز در لوله کلات نباید کمتر از 2cc باشد .

نکته: در قدیم برای اندازه گیری کلسیم باید این لوله ACID WASH شود.

 

برای کسب اطلاعات بیشتر به ارس مقابل مراجعه کنید. شیمی اریا